ARTIKEL
ARTIKEL
door Hans den Hartog
Ervaringen met dirigenten
In het derde deel van de serie over meesterklarinettist Pierre Woudenberg (zie tijdschrift de Klarinet, verschenen half september 2021) vertelt hij onder meer over zijn ervaringen met Reinbert de Leeuw in het Schönberg Ensemble. Hans den Hartog vroeg hem aan welke dirigenten hij nog meer bijzondere herinneringen heeft.
Pierre: ‘Als je jong begint kijk je tegen elke dirigent op; ze hebben je immers iets te vertellen, te leren. De informatie is zo veel en verscheiden dat je steeds weer onder de indruk bent. Later neemt dat af. Goede musici om je heen zijn belangrijker en je vaart ook steeds meer op je eigen kompas. Maar als het lukt om samen op te gaan in een spel van bevlogenheid en inspiratie dan is en blijft het een magische gebeurtenis waar ook een dirigent deel van uit maakt.
Aan Jean Fournet bewaar ik de beste herinneringen. Het was altijd een genoegen om onder hem te spelen. Hij liet het orkest over het algemeen zacht spelen. Niets is mooier dan een orkest dat ontspannen zacht speelt: kamermuzikaal. Als een orkest sterker gaat spelen verandert dat vaak de schoonheid van de klank en de uitdrukking van de muziek. In het opbouwen van dynamiek was Fournet een meester, zijn forte had inhoud. Zijn orkestklank was mild, transparant, aquarelachtig, majestueus. Hij liet de muziek stromen, en zeker met Franse muziek is dat van belang, in dat genre was hij een meester.
Willem van Otterloo in Den Haag was ook fijn om mee te werken. Jolle Huckriede vond dat van Otterloo tijdens een concert nooit het stadium van repeteren voorbij kwam, hij bleef maar controleren. Het was een ouderwets beschaafde meneer die echter zeer sarcastisch uit de hoek kon komen; vooral Frans repertoire dirigeerde hij geweldig, maar ook een Mahler of Bruckner.
Hans Vonk had een goede persoonlijke band met de musici van het Radio Filharmonisch Orkest Zijn speciale humor werd bij ons goed begrepen. Hij was iemand die met de radiomusici ging voetballen en in de pauzes dronk hij z’n koffie bij ons. Hij bereidde zich niet altijd goed voor. Hij leerde snel en haalde ons in de loop van de week wel weer in. Geconfronteerd met ingewikkelde patronen in een partituur, koos hij niet altijd de meest logische oplossing. Hij snapte het niet of hij vond het zo stupide dat hij weigerde het te snappen.
Edo de Waart deed heel veel moeite om van Hilversum een toporkest te maken. Ik vond dat hij daarin wel eens doorsloeg en alles veel te veel wilde controleren, dan liep hij je eigenlijk voor de voeten. Als soloklarinettist wil je zelf iets kunnen vertellen. Zijn uitvoeringen waren zeer gedisciplineerd, maar het soepele stromende musiceren van Fournet was er bij hem niet bij. Maar toch, alle orkestgroepen waren zeer gemotiveerd om met hem concerten te geven en ik moet eerlijk toegeven dat er vele topprestaties werden geleverd door al die orkestmusici samen onder zijn leiding.
Foto: Rotterdams Philharmonisch Orkest, eind jaren 70: Pierre Woudenberg (midden) met Henk Leether (bas) en Henk de Graaf
Serie
Hans den Hartog volgt klarinetles bij Pierre Woudenberg. Hij schreef voor de Klarinet een serie artikelen over Pierre Woudenberg. Deze artikelen zijn verschenen in de tijdschriften met nrs. 134, 135 en 136. Op de website staat bij elk artikel een vervolgtekst. De tijdschriften zijn te bestellen via deze site. Het complete artikel is ook als pdf verkrijgbaar bij de schrijver. Neem contact op via info@deklari.net voor meer informatie.